המגמה לפוליטיקה וחברה במזרח התיכון

החוג ללימודי האסלאם והמזרח התיכון והמחלקה למדע המדינה מודיעים על פתיחת ההרשמה לתואר מוסמך במגמה המשותפת החדשה פוליטיקה וחברה במזרח התיכון.

רוצים להבין באופן מעמיק ומעשי את המאפיינים, הדינאמיקות והתהליכים של הפוליטיקה והחברה במזרח התיכון? מעוניינים ללמוד על האזור מנקודת מבט היסטורית, השוואתית ועולמית?  

המגמה לפוליטיקה וחברה במזרח התיכון מציעה תואר שני שמתבסס על שיתוף פעולה בין הפקולטה למדעי הרוח והפקולטה למדעי החברה. במסגרת הלימודים במגמה, תוכלו ללמוד על המזרח התיכון מנקודות מבט היסטורית, אמפירית, תיאורטית והשוואתית אצל מיטב המומחים בתחום.

המגמה מיועדת לבוגרי תואר ראשון בלימודי האסלאם והמזרח התיכון או במדע המדינה שמעוניינים להעמיק את ידיעותיהם בנושאי פוליטיקה וחברה במזרח התיכון. ההרשמה פתוחה גם למי שאינו בוגר אחד משני החוגים, והיא מציעה לימודים במסלול מחקרי (עם תזה) או עיוני (לא מחקרי). 

מטרות המגמה להעשיר את האופק האקדמי והמחקרי של סטודנטים וסטודנטיות מתקדמים במסלולים המחקרי והלא-מחקרי; לבנות באופן תקדימי מגמת לימודי אזור אינטרדיסציפלינרית חוצת פקולטות; ליצור מגמה שבה יהיה יתרון התחלתי לסטודנטים וסטודנטיות ששפת אימם ערבית; ולהעניק לתלמידי המגמה יתרון בכל הנוגע לעיסוק מקצועי שיש בו נגיעה בפוליטיקה אזורית – ביטחון, עסקים, תיירות, שירות החוץ וכדומה.

תנאי הקבלה

מסלול עיוני: ממוצע 80 בתואר ראשון

מסלול מחקרי: ממוצע 87 בתואר ראשון ופטור מלימודי שפה מזרח תיכונית

מבנה תוכנית הלימודים

לימודי השלמה לתלמידים שלא למדו לתואר בוגר בחוג למזרח התיכון ובמחלקה למדע המדינה:

מזרח תיכון           

פרקי יסוד בתולדות המזה"ת המודרני (38460) (4 נ״ז)

דת האסלאם – אמונה ופולחן (16106) (4 נ״ז)

מדע המדינה

מבוא למדע המדינה (56101) (4 נ״ז)

משטר מדינת ישראל (56103) (2 נ״ז)

המסלול המחקרי (הכולל הגשת תיזה)*

דגשים מיוחדים:

*  במהלך סמסטר א' של השנה הראשונה על תלמידי המגמה למצוא מנחה. במהלך השנה השנייה על התלמידים להגיש הצעת מחקר ראשונית לאישור המנחה.

** הקורס הייעודי המשותף לשני החוגים יינתן אחת לשנתיים (בכל מחזור). נקודות הזכות ייספרו בחוג שבו רשום התלמיד.

*** ככלל, עבודה סמינריונית תיכתב בחוג האם של התלמיד. באישור מיוחד ניתן לכתובה בחוג האחר. הנ"זים ייספרו בחוג למדע המדינה.

המסלול העיוני

דגשים מיוחדים:

* הקורס הייעודי המשותף לשני החוגים יינתן אחת לשנתיים (בכל מחזור). נקודות הזכות ייספרו בחוג שבו רשום התלמיד.

** 4 נ"ז (של רמת מתקדמים) במסגרת נ"ז של קורסי הבחירה יוכרו למי שילמד שפה מזרח תיכונית נוספת.  

תנאי המעבר משנה לשנה

תנאי המעבר משנה לשנה במסלול המחקרי בלבד יהיו בהתאם לתנאי המעבר הכלליים במסלול המחקרי במדע המדינה.

תנאי מעבר מהמסלול העיוני למחקרי

פטור מלימודי שפה מזרח תיכונית.   

ציון עבודה סמינריונית של 90 ומעלה בשנה א' בתואר מוסמך.

ממוצע 90 לפחות בשנה א׳ בתואר מוסמך (על בסיס שקלול של 14 נ״ז לפחות). 

מרכיבי ציון הגמר ושקלולם

מסלול מחקרי

50% - חובות עיוניים (קורסים)

15% - עבודה סמינריונית

35% - עבודה סמינריונית בעלת אופי מחקרי (תזה)

מסלול עיוני

60% - חובות עיוניים (קורסים)

40% - 2 עבודות סמינריוניות (20% לכל עבודה סמינריונית)

לפרטים נוספים על אודות המגמה:

פרופ' מאיר חטינה meir.hatina@mail.huji.ac.il

تخصّص السياسة والمجتمع في الشرق الأوسط

يتشرف قسم دراسات الإسلام والشرق الأوسط وقسم العلوم السياسيّة بإعلان افتتاح التسجيل للقب الثاني في التخصّص المشترك الجديد، السياسة والمجتمع في الشرق الأوسط.

أترغبون في سبر أغوار  المميّزات والآليّات والتطورات  في السياسة والمجتمع في الشرق الأوسط بشكل عملي؟ أترغبون في دراسة المنطقة من وجهة نظر تاريخية ومقارنة ودولية؟

إن تخصّص السياسة والمجتمع في الشرق الأوسط يمنح الطلبة لقبًا ثانيًا يقوم على التعاون بين كليّة العلوم الإنسانيّة وكليّة العلوم الاجتماعيّة. من خلال الدراسة ضمن هذا التخصّص سيتاح لكم إمكانية التعرف على الشرق الأوسط من منظور تاريخي، تجريبي، ونظريي لدى أفضل المختصّين والخبراء في المجال.

هذا التخصّص معدّ لخرّيجي اللقب الأوّل في دراسات الإسلام والشرق الأوسط أو في العلوم السياسيّة المعنيّين في تعميق معارفهم في مواضيع السياسة والمجتمع في الشرق الأوسط. التسجيل متاح أيضًا لغير الخرّيجين من أحد هذين القسمين. ويقدم التخصص الدراسة في المسار البحثي (مع أطروحة) أو النظري (غير بحثي). 

يهدف هذا التخصّص إلى إثراء الأفق الأكاديمي والبحثي لدى الطلاب والطالبات المتقدّمين في المسارين البحثي وغير البحثي، وإنشاء بشكل غير مسبوق تخصّص متعدّد المجالات العلمية وعابر للكليّات لدراسة المنطقة، وإنشاء تخصّص يمنح الأفضليّة الأوليّة للطلاب والطالبات الذين لغتهم الأم هي اللغة العربية، ومَنح طلاب التخصّص الأفضليّة في كلّ ما يتعلّق بممارسة مهنة ذات صلة بالسياسة الإقليميّة – الأمن، والأعمال، والسياحة، والسلك الدبلوماسي وما إلى ذلك.

شروط القبول

المسار النظري: معدّل 80 في اللقب الأوّل

المسار البحثي: معدّل 87 في اللقب الأوّل وإعفاء من دراسة لغة شرق أوسطيّة

مبنى البرنامج الدراسي

دراسات استكماليّة للطلاب الذين لم يدرسوا اللقب الأوّل في قسم دراسات الشرق الأوسط وفي قسم العلوم السياسيّة:

الشرق الأوسط       

فصول أساسيّة في تاريخ الشرق الأوسط الحديث (38460) (4 نقاط استحقاق)

دين الإسلام – العقيدة والعبادة (16106) (4 نقاط استحقاق)

العلوم السياسيّة

مدخل للعلوم السياسيّة (56101) (4 نقاط استحقاق)

نظام الحكم في دولة إسرائيل (56103) (2 نقاط استحقاق)

المسار البحثي (يشمل تقديم أطروحة)*

ملاحظات خاصّة:

* خلال الفصل الأوّل من السنة الدراسيّة الأولى، يجب على طلاب التخصّص إيجاد موجِّه. خلال السنة الدراسيّة الثانية، يجب على الطلاب تقديم مقترح بحث أوّلي للمصادقة عليه من قبل الموجِّه.

** المساق الخاص المشترك للقسمين سيقام مرّة كلّ سنتين (في كلّ دورة). تُحسَب نقاط الاستحقاق في القسم الذي يسجّل فيه الطالب.

*** بشكل عام، تُكتَب الوظيفة البحثيّة في القسم الرئيسي الذي يدرس فيه الطالب. يمكن كتابتها في القسم الآخر بموافقة خاصّة. تُحسَب نقاط الاستحقاق في قسم العلوم السياسيّة.

المسار النظري

ملاحظات خاصّة:

* إن المساق الخاص المشترك للقسمين يقام مرّة كلّ سنتين (في كلّ دورة). تُحسَب نقاط الاستحقاق في القسم الذي يسجّل فيه الطالب.

** 4 نقاط استحقاق (لمستوى المتقدّمين) في إطار نقاط استحقاق المساقات الاختياريّة، يتمّ إقرارها لمن يدرسون لغة شرق أوسطيّة إضافيّة.  

شروط الانتقال من سنة دراسيّة إلى أخرى

شروط الانتقال من سنة دراسيّة إلى أخرى في المسار البحثي فقط ستكون هي وفقًا لشروط الانتقال العامّة في المسار البحثي في العلوم السياسيّة.

شروط الانتقال من المسار النظري إلى البحثي

الإعفاء من دراسة لغة شرق أوسطيّة.   

علامة وظيفة بحثيّة 90 فما فوق في السنة الأولى للقب الثاني.

معدّل 90 على الأقلّ في السنة الأولى للقب الثاني (وفقًا لموازنة 14 نقطة استحقاق على الأقلّ). 

مركّبات العلامة النهائيّة وموازنتها

المسار البحثي

%50 - واجبات نظريّة (مساقات)

%15 - وظيفة بحثيّة

%35 - وظيفة بحثيّة ذات طابع بحثي (أطروحة)

المسار النظري

%60 - واجبات نظريّة (مساقات)

%40 - وظيفتان بحثيّتان (%20 لكلّ وظيفة بحثيّة)

لمزيد من التفاصيل حول التخصّص:

بروفسور مئير حطينا meir.hatina@mail.huji.ac.il